Παρασκευή 5 Μαΐου 2017

Χαρτογραφούνται τα υποθαλάσσια ηφαίστεια στην Σαντορίνη – Ένα μοναδικό γεωλογικό μουσείο




Χαρτογραφούνται τα υποθαλάσσια ηφαίστεια στη Σαντορίνη – Ένα μοναδικό γεωλογικό μουσείο

Ο άγνωστος κόσμος του βυθού και η διαχρονική εξέλιξη πανάρχαιων ηφαιστείων στην καρδιά των Κυκλάδων. Με επίκεντρο την Σαντορίνη μια σειρά από ηφαιστειακές δομές βρίσκονται διάσπαρτες σε διάφορα σημεία του βυθού και αποτελούν ένα μοναδικό, ίσως, γεωλογικό μουσείο.

Τον βυθό και τα υποθαλάσσια ηφαίστεια της περιοχής με σημείο αναφοράς το περίφημο «Κολούμπο» μελετά το ερευνητικό σκάφος «RV Poseidon» («Ποσειδών») του γερμανικού Κέντρου Ωκεανογραφικών ΕρευνώνGEOMAR Helmholtz Centre for Ocean Research το οποίο εδρεύει στο Κίελο, σε συνεργασία με το Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αθηνών.





Ο στόχος των επιστημόνων είναι να μελετήσουν αφ ενός την εξέλιξη των ηφαιστείων και να ανιχνεύσουν ίχνη που ανάγονται σε εκατομμύρια έτη της ιστορίας, ενώ παράλληλα διερευνούν την δράση των ηφαιστείων και δυνητικές ενδείξεις για μελλοντικούς κινδύνους.

«Το ηφαίστειο της Σαντορίνης ουσιαστικά αποτελεί τον πόλο έλξης και ελκύει το γεωλογικό ενδιαφέρον για πάρα πολλούς επιστήμονες, είτε εδώ στα ελληνικά πανεπιστήμια, είτε σε ξένους φορείς όπως είναι η GEOMAR, το μεγαλύτερο Γερμανικό Ινστιτούτο στην θαλάσσια έρευνα» λέει στον «Αθήνα 9.84» η κα Παρασκευή Νομικού επίκουρη καθηγήτρια στο Τμήμα Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Όπως εξηγεί το ερευνητικό σκάφος «Ποσειδών» βρίσκεται εδώ και ένα μήνα στα νερά του Αιγαίου για να μελετήσει τον υποθαλάσσιο χώρο της Σαντορίνης και κυρίως τον υποθαλάσσιο χώρο του Κολούμπο.

«Η περιοχή της Σαντορίνης αποτελείται από τρία ηφαιστειακά κέντρα» λέει η κα Π.Νομικού στην εκπομπή «Μία ημέρα στην Αθήνα«.




«Το αρχαιότερο κέντρο είναι κοντά στα Χριστιανά όπου έχουν βρεθεί τρείς υποθαλάσσιοι ηφαιστιακοί δόμοι σε βάθος περίπου 550 μέτρα. Ύστερα πηγαίνουμε στο κέντρο , την καρδιά της Σαντορίνης, με τις διάφορες λάβες γύρω απο την Νέα και την Παλαιά Καμμένη και ένα μεγάλο υδροθερμικό πεδίο στην βόρεια πλευρά της καλδέρας σε βάθος 320 μέτρων.

Υπάρχει βέβαια και το ενεργό κομμάτι όλου του ηφαιστειακού πεδίου, μόλις 7 χιλιόμετρα βορειοανατολικά , το υποθαλάσσιο ηφαίστειο του «Κολούμπο» σε βάθος 500 μέτρων όπου βρίσκονται περίπου 25 ηφαιστειακοί δόμοι.

Τώρα μελετάμε πιό εντατικά την περιοχή όπου έχει βρεθεί από το 2006 ένα ενεργό υδροθερμικό πεδίο το οποίο αποτελείται από υψηλές Καμινάδες που εκπέμπουν αέρια και έχουν θερμοκρασία περίπου 220 βαθμούς Κελσίου.

Η αποστολή αυτή συνεχίζεται και τώρα μπορέσαμε και χαρτογραφήσαμε τον υποθαλάσσιο χώρο με ένα αυτόνομο υποβρύχιο όχημα. Είναι μια μεγάλη «τορπίλη» η οποία χαρτογραφεί σε πολύ κοντινή απόσταση τον βυθό και την μορφολογία, σε ανάλυση έως ένα μέτρο. ‘Ετσι θα δημιουργηθούν υποθαλλάσιοι τοπογραφικοί χάρτες που θα έχουν πάρα πολύ υψηλή ανάλυση και αυτό γίνεται
για πρώτη φορά στον ελληνικό χώρο»





Η κα Νομικού σημειώνει ότι είναι μία μέθοδος η οποία χρησιμοποιείται διεθνώς , με μόνη διαφορά ότι τα ελληνικά πανεπιστήμια δεν διαθέτουν τα απαραίτητα μηχανήματα και εξοπλισμό και αυτή την δυνατότητα δίνει η συνεργασία με ξένους επιστήμονες.

«Για αυτούς ο χώρος της έρευνας είναι θησαυρός. Ιδιαίτερα η Σαντορίνη είναι ένα μεγάλο γεωλογικό μουσείο και εμείς προσπαθούμε να είμαστε κοντά στους ξένους επιστήμονες με ίσους όρους συνεργασίας. Όλα τα δεδομένα θα τα επεξεργαστούν ελληνικές μονάδες, θα δοθούν διδακτορικά και μάστερ σε παιδιά που φοιτούν σε ελληνικά πανεπιστήμια. Θα έχουν την δυνατότητα να παραμείνουν στην χώρα τους και να εκπληρώσουν τα όνειρά τους, την διπλωματική τους εργασία σε ένα ενεργό ηφαιστειακό πεδίο. Μας προσφέρεται τεχνογνωσία και έλληνες επιστήμονες ανεβαίνουν επάνω στο πλοίο, συνεισφέρουν στην έρευνα και ανακαλύπτουν καινούργια πράγματα με τις τεχνολογίες που, δυστυχώς, δεν υπάρχουν στην Ελλάδα. Είναι ένας κόσμος μαγικός, όταν εξερευνά κανείς τον χώρο της Σαντορίνης, όπου συνεχώς ανακαλύπτει κάτι καινούργιο» λέει η κα Νομικού και σημειώνει την προσπάθεια το προσεχές διάστημα να υπάρξει on line σύνδεση ώστε σε σχολεία και πανεπιστήμια να μπορούν να δούν τις ωκεανογραφικές έρευνες σε πραγματικό χρόνο.







Το πρόγραμμα θα διαρκέσει έως τέλος Μαΐου και περιλαμβάνει τέσσερις ωκεανογραφικές έρευνες. Οι τρεις αποστολές επικεντρώνονται στην περιοχή μεταξύ Σαντορίνης-Αμοργού-Νισύρου.

Μία ακόμη έρευνα θα γίνει στα τέλη Απριλίου στην υποθαλάσσια περιοχή του Σαρωνικού σε συνεργασία με το Γερμανικό πανεπιστήμιο του Ερλάνγκεν-Νυρεμβέργης (Κέντρο Γεωεπιστημών GeoZentrum Nordbayern). Η αποστολή θα πραγματοποιήσει βυθομετρική αποτύπωση του βυθού και δειγματοληψία πετρωμάτων στο υποθαλάσσιο ηφαίστειο του Παυσανία δυτικά από τα Μέθανα,

Στα τέλη Μαΐου, θα ερευνηθεί η περιοχή νότια της Μήλου μέχρι την Νίσυρο, με στόχο να βρεθούν οι εναποθέσεις τέφρας από τις μεγάλες εκρήξεις των ηφαιστείων στο ελληνικό ηφαιστειακό τόξο του Αιγαίου, οι οποίες συνέβησαν κατά τα τελευταία 160.000 χρόνια.



Γιώργος Αποστολίδης ,
athina984.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου