Παρασκευή 30 Δεκεμβρίου 2016

«Xαρακτηρισμένος κομμουνιστής» ο Στέλιος Καζαντζίδης ,κορυφαίος λαϊκός τραγουδιστής, που σφράγισε μια ολόκληρη εποχή.-Τα χαφιεδοέγγραφα....


«Xαρακτηρισμένος κομμουνιστής» | ΑΠΕ-ΜΠΕ / ΝΙΚΟΣ ΑΡΒΑΝΙΤΙΔΗΣ
30.12.2016, 08:39 |

Το στίγμα του κομμουνιστή πίσω από μια κρυστάλλινη φωνή

Συντάκτης:
Νικόλας Ζηργάνος, Γιώργος Πετρόπουλος

Για τον Στέλιο Καζαντζίδη δεύτερη γνώμη δεν υπάρχει. Είναι η μεγαλύτερη φωνή που γέννησε η Ελλάδα. Ο κορυφαίος λαϊκός τραγουδιστής, που σφράγισε μια ολόκληρη εποχή και κανείς δεν γνωρίζει αν θα υπάρξει ποτέ αντίστοιχο φαινόμενο στον ελληνικό λαϊκό πολιτισμό.

Τα τραγούδια του άγγιξαν το μυαλό και την καρδιά των απλών ανθρώπων καθώς εκείνος ύμνησε τη χαρά και τη λύπη τους, τα συναισθήματά τους και τις αδυναμίες τους. Κυρίως, όμως, στηλίτευσε την αδικία κάθε μορφής -πρωτίστως την κοινωνική-, την ατέλειωτη οδύσσεια των μεροκαματιάρηδων και των κατατρεγμένων.

Ο κατατρεγμός του απλού λαϊκού ανθρώπου είναι κυρίαρχος στα τραγούδια του Στέλιου. Κι ο ίδιος, όταν μιλούσε για τον εαυτό του, έδινε την εικόνα πως είχε ζήσει κατατρεγμένος. Ηταν αλήθεια.

Παιδί προσφυγικής οικογένειας, με πατέρα στον ΕΛΑΣ στα χρόνια της Αντίστασης, τον οποίο δολοφόνησαν παρακρατικοί αντικομμουνιστές στα χρόνια του Εμφυλίου, ο Στέλιος βγήκε νωρίς στο μεροκάματο για να ζήσει την οικογένειά του και βίωσε στο πετσί του την αδικία, τον κατατρεγμό, την κοινωνική περιθωριοποίηση λόγω των αριστερών του καταβολών.

Παρά το γεγονός ότι δεν ασχολήθηκε ενεργά με την πολιτική, ήταν πολιτικά στιγματισμένος -φακελωμένος δηλαδή- από τις κρατικές αρχές ασφαλείας από τα νεανικά του χρόνια
Η «Εφ.Συν.» φέρνει σήμερα στη δημοσιότητα άγνωστο αρχειακό υλικό των κρατικών αρχών ασφαλείας βάσει του οποίου αποδεικνύεται ότι ο Στέλιος Καζαντζίδης ήταν χαρακτηρισμένος κομμουνιστής χωρίς ο ίδιος να το έχει επιδιώξει.

Το χειρότερο όμως είναι ότι, προφανώς εξαιτίας αυτού του χαρακτηρισμού του, οι αρχές τον είχαν τυλίξει σε μια κόλλα χαρτί φορτώνοντάς του κάποια ποινικά αδικήματα, τα οποία ο ίδιος ουδέποτε αποδέχτηκε και για τα οποία ουδέποτε υπήρξαν σοβαρές ή αδιάσειστες αποδείξεις.

Η ταλαιπωρία του αυτή κράτησε περί τα δέκα χρόνια και ταυτίζεται με το πρώτο διάστημα της καλλιτεχνικής του πορείας, κατά την οποία φυσικά διαμορφώνεται και δεν έχει ακόμα γίνει ο Στέλιος Καζαντζίδης που ξέρουμε. 
Ας δώσουμε όμως τον λόγο στα έγγραφα.

Ο Στέλιος Καζαντζίδης χαρακτηρίζεται κομμουνιστής το 1952 σε ηλικία 21 ετών και αποχαρακτηρίζεται το 1960. Από το αρχικό έγγραφο αποχαρακτηρισμού του -που συντάχθηκε στις 27 Φεβρουαρίου 1960 από τη Διεύθυνση Χωροφυλακής Νέας Ιωνίας και στάλθηκε στη Διεύθυνση Εθνικής Ασφάλειας στο υπουργείο Εσωτερικών- μαθαίνουμε τους λόγους του χαρακτηρισμού του. Το εν λόγω έγγραφο έχει ως εξής:


Αποκατάστασις του ΚΑΖΑΝΤΖΙΔΗ Στυλιανού του Χαραλάμπους και της Γεσθημανής, γεννηθέντος το έτος 1931, εν Αθήναις και κατοικούντος ένθα, Μουσικού”.

Λαμβάνω την τιμήν, ν’ αναφέρω υμίν ότι εις βάρος του εν θέματι, υφίστανται τα ακόλουθα επιβαρυντικά στοιχεία:

Διά την προ των εκλογών του έτους 1952 περίοδον ουδέν εις βάρος του υφίσταται. Κατ’ αυτάς φέρεται εκδηλωθείς υπέρ της Αριστεράς πολιτικής παρατάξεως και ως παρακολουθήσας την προεκλογικήν συγκέντρωσιν ταύτης την 9-11-1952. Προσέτι ότι συναναστρέφετο κομμουνιστάς και διετήρει ερωτικάς σχέσεις μετά κομμουνίστριας.

Τούτων ένεκα εφέρετο ως εμφορούμενος υπό κομμουνιστικών φρονημάτων.

Κληθείς παρά του Δ/ντού του ενταύθα Τμήματος Ασφαλείας την 20-1-1960 υπέβαλε βιογραφικόν σημείωμα εις ο δεν παραδέχεται τα εις βάρος του στοιχεία και λαμβάνει εν αυτώ σαφή και κατηγορηματικήν θέσιν έναντι του ΚΚΕ και της ΕΔΑ.

Εκ της ενεργηθείσης επανεξετάσεως της υποθέσεώς του, διεπιστώθησαν τα ανωτέρω ως ανακριβή, πλην του τελευταίου, ότι διετήρει σχέσεις μετά κομμουνίστριας, μη έχον όμως τούτο ουδεμίαν σχέσιν με τας πολιτειακοκοινωνικάς του πεποιθήσεις, καθ’ όσον ανέκαθεν εμφορείτο υπό υγιών κοινωνικών φρονημάτων.

Κατόπιν των ανωτέρω προέβην εις την αποκατάστασιν τούτου, ως εμπίπτοντος εις το Κεφ. Γ, εδάφ. Ε της υπ’ αριθ. 34/55 εγκ. Διαταγής Υμών και τον θεωρώ ανέκαθεν εμφορούμενον υπό υγιών κοινωνικών φρονημάτων.-

Ο Διοικητής της Διοικήσεως
(υπογραφή)

Από το έγγραφο αυτό προκύπτει μία διαπίστωση κι ένα ερώτημα. Η διαπίστωση αφορά τον χαρακτηρισμό του Καζαντζίδη ως κομμουνιστή. Τα επιβαρυντικά στοιχεία είναι γελοία, αλλά η εποχή κατά την οποία χαρακτηρίστηκε -ελάχιστα χρόνια μετά τον Εμφύλιο- πολύ βάρβαρη. Την ευκολία με την οποία τότε μπορούσαν οι αρχές να χαρακτηρίσουν κάποιον κομμουνιστή δεν τη συλλαμβάνει ο σημερινός ανθρώπινος νους. Είναι φανερό πως ο χαρακτηρισμός του Στέλιου είναι απόρροια της δράσης του πατέρα του κι ενός εκδικητικού προς την Αριστερά καθεστώτος που την ατομική ευθύνη πολύ εύκολα τη μετέτρεπε σε οικογενειακή.

Το εύλογο ερώτημα που προκύπτει από το έγγραφο αφορά τον χρόνο στον οποίο οι αρχές αποφάσισαν να διερευνήσουν αν οι κατηγορίες σε βάρος του Στέλιου ευσταθούσαν. Γιατί το 1960 και όχι νωρίτερα; Στο ερώτημα αυτό θα δώσουμε επαρκείς απαντήσεις στη συνέχεια.

Επί του ζητήματος του χαρακτηρισμού θα προσθέσουμε ακόμα τρία έγγραφα που έχουμε στη διάθεσή μας. Συγκεκριμένα:
1954- «Δελτίον Ταυτότητος και Αστυνομικών Πληροφοριών» για τον χαρακτηρισμένο κομμουνιστή Στέλιο Καζαντζίδη. Πληροφορίες για την πολιτική του δράση μπορεί να μην αναγράφονται αλλά αναγράφεται ότι είχε το ψευδώνυμο «Στελάρας» και μουστάκι «Ντούγκλας» | 
Στις 30 Απριλίου 1954 η Διεύθυνση Χωροφυλακής Νέας Ιωνίας υποβάλλει στο υπουργείο Εσωτερικών (Γενική Διεύθυνση Χωροφυλακής-Διεύθυνση Ασφαλείας-Τμήμα Εθνικής Ασφαλείας) «Δελτίον Ταυτότητος και παρακολουθήσεως» του «εν περιλήψει αναφερόμενου Κομμουνιστού». Στο διαβιβαστικό από λάθος ο Στέλιος Καζαντζίδης αναγράφεται ως «Καλατζίδης».
Το Δελτίο, που τιτλοφορείται «Δελτίον Ταυτότητος και Αστυνομικών Πληροφοριών», είναι τυποποιημένο και συμπληρώνεται από τις αρχές. Σ’ αυτό η Χωροφυλακή Νέας Ιωνίας δεν αναφέρει κάτι επιβαρυντικό για τα πολιτικά φρονήματα του Στέλιου. Εχει όμως ορισμένες άλλες πληροφορίες ενδιαφέρουσες.
Λέει ότι ο Στέλιος Καζαντζίδης είχε το ψευδώνυμο «Στελάρας». Το διάστημα εκείνο υπηρετούσε φαντάρος (κλάσεως 1952) και έφερε μουστάκι το οποίο χαρακτηρίζεται «ντούγκλας».
Ακόμη αναγράφεται ότι ήταν ορφανός από πατέρα κι ότι ο αδελφός του (το όνομα που αναφέρεται είναι Ιωάννης), ετών 12, ζούσε στο ορφανοτροφείο της Νέας Ιωνίας. Αναφορικά με την πολιτική δράση του Στέλιου αναγράφεται: «Λόγω της νεαράς του ηλικίας ουδέν».
Αυτή η αναφορά είναι σημαντική, καθώς δεν αναγράφεται τίποτα για πολιτική δραστηριότητα του Στέλιου Καζαντζίδη πριν ή μετά τον Εμφύλιο. Εντούτοις για τις αρχές θεωρείται κομμουνιστής!!!
1954- Εγγραφο της Ασφάλειας με το οποίο ο Καζαντζίδης από «Καλατζίδης» αποκτάει ξανά το πραγματικό του όνομα στις αρχές | 
Στις 5 Μαΐου 1954 ο διοικητής της Χωροφυλακής Νέας Ιωνίας με νέο έγγραφό του προς τις προαναφερόμενες υπηρεσίες του υπουργείου Εσωτερικών διορθώνει το λάθος με το όνομα του Στέλιου: «ν’ αναφέρω ότι το πραγματικόν επώνυμον τούτου είναι ΚΑΖΑΤΖΙΔΗΣ και ουχί ΚΑΛΑΤΖΙΔΗΣ ως εκ παραδρομής ανεγράφη», σημειώνει.

Τυλιγμένος σε μια κόλλα χαρτί

Το 1954, όντας στρατιώτης, ο Στέλιος Καζαντζίδης συλλαμβάνεται μαζί με άλλους φαντάρους για χρήση ινδικής κάνναβης. Παρ’ όλο που καταδικάστηκε σε τρίμηνη φυλάκιση, η κατηγορία αυτή δεν θεμελιώνεται από κανένα ιατρικό έγγραφο.
Λαμβάνοντας μάλιστα υπόψη τα αστυνομικά και στρατιωτικά ήθη της εποχής αλλά και το γεγονός ότι υπηρετεί τη θητεία του ως χαρακτηρισμένος κομμουνιστής, μπορούμε βάσιμα να υποθέσουμε πως η κατηγορία απέχει από την αλήθεια. Αρκούσε και μόνο η συναναστροφή με ανθρώπους που έκαναν χρήση κάνναβης για να τεθεί κι αυτός υπό το καθεστώς της κατηγορίας.
Η κατηγορία όμως αυτή κυνηγούσε τον Στέλιο στην επαφή του με τις αρχές ακόμη και σε ζητήματα ρουτίνας. Και τον κυνηγούσε για πολλά χρόνια. Ο ίδιος φαίνεται πως το διαπίστωσε το 1958, όταν αγόρασε αυτοκίνητο και θέλησε να βγάλει ερασιτεχνική άδεια οδήγησης για να μπορεί να το κυκλοφορεί νόμιμα.
Για την άδεια αυτή -με τα τότε δεδομένα- ο κάθε ενδιαφερόμενος έπρεπε να πάρει βεβαίωση από το Τμήμα Ασφαλείας του τόπου διαμονής του αναφορικά με τη διαγωγή του.
1958- Το συγκλονιστικό υπόμνημα με το οποίο ο Στέλιος αντικρούει τις κατηγορίες σε βάρος του | 
Ο Στέλιος Καζαντζίδης πήγε στο Τμήμα Ασφαλείας της Νέας Ιωνίας για να λάβει τη σχετική βεβαίωση στις 5 Ιουνίου του 1958. Μαζί με την αίτηση που έκανε προσκόμισε και βεβαίωση του ποινικού του μητρώου από το οποίο προέκυπτε ότι ήταν απολύτως καθαρός. Αυτό όμως δεν ήταν αρκετό.
Το Τμήμα Ασφαλείας της Χωροφυλακής Νέας Ιωνίας έδωσε αρνητική βεβαίωση γι’ αυτόν -να μην του χορηγηθεί άδεια οδήγησης- επικαλούμενο πληροφορίες (ποιες και από ποιους άραγε;) βάσει των οποίων ο Στέλιος εμφανιζόταν να μεθάει στα μαγαζιά που δούλευε και να κάνει χρήση ινδικής κάνναβης.
Με δεδομένο ότι τα πάσης φύσεως ναρκωτικά ήταν τότε απαγορευμένα και δεν υπήρχε διάκριση ανάμεσα στον χρήστη και τον έμπορο, αν η Ασφάλεια είχε τέτοιες πληροφορίες για τον Καζαντζίδη, οι οποίες ευσταθούσαν, θα έπρεπε να τον είχε συλλάβει πολλές φορές και η Δικαιοσύνη θα τον είχε στείλει για αρκετά χρόνια στη φυλακή.
Ουδέποτε όμως συνέβη κάτι απ’ όλα αυτά, γεγονός που συνηγορεί στην εκτίμηση ότι επρόκειτο για μια κατασκευασμένη κατηγορία. Στο επεξηγηματικό του έγγραφο για την προαναφερόμενη αρνητική βεβαίωση ο διοικητής Χωροφυλακής Νέας Ιωνίας λέει όλη την αλήθεια στην τελευταία φράση:
«Ούτως εκτός των ανωτέρω φέρεται συμπαθών και προς την κομμουνιστικήν ιδεολογίαν». Δηλαδή με άλλα λόγια: «Κάτι θα μπορούσαμε να κάνουμε, αλλά είναι φιλοκομμουνιστής»!!!
Ο Στέλιος Καζαντζίδης τα πληροφορείται όλα αυτά το φθινόπωρο του 1958 και στις 31 Οκτωβρίου του ίδιου έτους καταθέτει προς το υφυπουργείο Εσωτερικών (Διεύθυνση Εθνικής Ασφάλειας) ένα συγκλονιστικό υπόμνημα. Το παραθέτουμε ολόκληρο:
Κύριε Διευθυντά,
Λαμβάνω την τιμήν να αναφέρω τα κάτωθι. Προκειμένου να τύχω ερασιτεχνικής αδείας οδηγού αυτοκινήτου υπέβαλον την 5 Ιουνίου 1958 σχετικήν αίτησιν εις το ενταύθα Τμήμα Ασφαλείας ίνα μοι χορηγηθή βεβαίωσις διαγωγής μου. Την βεβαίωσιν ταύτην ως προαναφέρω εδήλωσα ότι θέλω χρησιμοποιήσει διά το Υπουργείον Συγκοινωνιών (Διεύθυνσις Αυτοκινήτων) Χολαργού, ίνα τύχω ερασιτεχνικής αδείας οδηγού αυτοκινήτου.
Το ως άνω Τμήμα Ασφαλείας μη γνωρίζων πόθεν έσχε πληροφορίας, υπέβαλε δυσμενή δι’ εμέ έκθεσιν, ότι δήθεν ποιούμαι χρήσιν ναρκωτικών.
Προς Θεού κ. Διευθυντά. Αναφέρω ότι ουδέποτε εποιησάμην τοιούτων ναρκωτικών καθ’ όσον πάσχω εξ έλκους του στομάχου.
Είμαι πτωχός βιοπαλαιστής, συντηρών την χήρα Μητέρα μου.
Είμαι εκ των καλλιτέρων πατριωτών και εκ των τιμιοτέρων επαγγελματιών και θα σας παρεκάλουν ίνα υμείς διατάξητε και μοι χορηγηθή η αιτηθείσα βεβαίωσις.
Σας υποβάλλω και πιστοποιητικόν ποινικού μου μητρώου.Ευπειθέστατος.
Ο Αιτών
Στυλ. Καζαντζίδης
Ο Καζαντζίδης θα ταλαιπωρηθεί για το ζήτημα της χορήγησης άδειας οδήγησης αυτοκινήτου και τα επόμενα χρόνια. Το 1959 οι αρχές δεν θα αναφέρονται στην κατηγορία περί συμπάθειας στην κομμουνιστική ιδεολογία -καθώς δεν μπορούν να αποδείξουν τίποτα γύρω από αυτό το θέμα. Θα διατηρήσουν όμως τις κατηγορίες περί ναρκωτικών (ινδικής κάνναβης), χωρίς ωστόσο και γι’ αυτές να προσκομίζουν κάποια απόδειξη.
1959- Το δεύτερο υπόμνημα με το οποίο ο Καζαντζίδης απαντά στις κατηγορίες | 
Στις 30 Δεκεμβρίου του 1959 με νέο υπόμνημά του προς το υφυπουργείο ο Στ. Καζαντζίδης θα αντικρούσει τις εν λόγω κατηγορίες και με απόλυτη σαφήνεια θα αμφισβητήσει την ορθότητα της καταδίκης του από στρατοδικείο το 1954 για χρήση ινδικής κάνναβης. Και καταλήγει: «Προς τούτοις αναφέρω ότι δύναμαι να προσκομίσω οπουδήποτε και οποτεδήποτε αξιόπιστους μάρτυρας προς βεβαίωσιν των προαναφερομένων».
Οπως αποδεικνύεται από σειρά εγγράφων του 1960, παρά την επίκληση από τις αρχές της κατηγορίας περί ναρκωτικών, το πραγματικό πρόβλημα για τον Καζαντζίδη ήταν ο χαρακτηρισμός του ως κομμουνιστή.
1960- το Εγγραφο αποκατάστασης φρονημάτων του Στέλιου Καζαντζίδη | 
Είναι πιθανό ότι κάποιος άνθρωπος θέλησε τότε να τον βοηθήσει. Ετσι, τον Φεβρουάριο του 1960 ξεκινάει από την Ασφάλεια Νέας Ιωνίας η επανεξέταση της κατηγορίας περί κομμουνισμού και στις 27 του ίδιου μήνα -όπως έχουμε προαναφέρει- αποχαρακτηρίζεται. Το γεγονός αυτό δείχνει πως πρώτα έπρεπε να φύγει από πάνω του η κατηγορία του κομμουνιστή και μετά όλα τ’ αλλά.
Ο Στέλιος Καζαντζίδης κατάφερε να λάβει από την Ασφάλεια θετική βεβαίωση για χορήγηση της πολυπόθητης άδειας οδήγησης αυτοκινήτου τον Οκτώβριο του 1961. Λίγους μήνες νωρίτερα, στις 19 Ιουνίου, είχε υποβληθεί σε εγχείρηση στομάχου στον «Ερυθρό Σταυρό». Προφανώς, υπήρχαν πλέον και οι ιατρικές αποδείξεις ότι οι κατηγορίες περί ναρκωτικών δεν ευσταθούσαν.
Από το σημείο εκείνο και μετά δεν υπάρχουν στοιχεία που να βεβαιώνουν ότι ενοχλήθηκε από τις αστυνομικές αρχές για το συγκεκριμένο ζήτημα. Στο πολιτικό σκέλος του θέματος όμως, τα αστυνομικά έγγραφα που τον αφορούσαν πάντα ανέφεραν: «Τυγχάνει νομιμόφρων εξ αποκαταστάσεως». Που σήμαινε ότι υπήρξε σεσημασμένος κομμουνιστής στο παρελθόν. Αρα ήταν ειδικής κατηγορίας νομιμόφρων πολίτης.
Η περίπτωση του Στέλιου αναμφίβολα στιγματίζει εκείνη την εποχή. Ενας φτωχός άνθρωπος με το μοναδικό και απαράμιλλο ταλέντο της φωνής του, το μόνο που ήθελε ήταν να τραγουδάει τους καημούς, τα συναισθήματα και τις αγωνίες των απλών ανθρώπων. Αλλά για να ζήσει ο ίδιος ως απλός άνθρωπος έπρεπε να φτύσει αίμα για να απαλλαγεί από το δίχτυ που του είχαν υφάνει οι αρχές ασφαλείας. Το ότι τα κατάφερε κάποια στιγμή μάλλον οφείλεται στο γεγονός ότι ήταν λαοφιλής όσο κανένας άλλος.
efsyn.gr, 30.12.16

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου