ΕΠΙΣΤΗΜΗ 10:41
ΣΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ
«Υπάρχει ζωή στο Σύμπαν; Είναι η νούμερο ένα ερώτηση που μας κάνουν τα παιδιά όταν έρχονται», μας λέει ο διευθυντής Πλανηταρίου του Ιδρύματος Ευγενίδου, Μάνος Κιτσώνας.
«Υπάρχει ζωή στο Σύμπαν; Είναι η νούμερο ένα ερώτηση που μας κάνουν τα παιδιά όταν έρχονται», μας λέει ο διευθυντής Πλανηταρίου του Ιδρύματος Ευγενίδου, Μάνος Κιτσώνας.
Οι απορίες των μικρών και μεγάλων φίλων του Διαστήματος, τα νέα συναρπαστικά δεδομένα που παράγει η επιστημονική έρευνα σε πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος και εξωπλανήτες, αλλά και η παραπληροφόρηση, που «ρέει» στο Διαδίκτυο σαν το «νερό» του Αρη, ήταν ορισμένοι παράγοντες που συνετέλεσαν στη δημιουργία της νέας ψηφιακής παράστασης του Ιδρύματος «Ζωή στο Σύμπαν».
Η νέα παραγωγή αρχίζει με μια εισαγωγή για τη ζωή στη Γη και την εξέλιξη, από τους μικροβιακούς οργανισμούς στα κύτταρα, τα μικρά θηλαστικά και από εκεί στον άνθρωπο. Τι συμβαίνει όμως με τη «ζωή» στα άστρα;
«Συνήθως η αναζήτηση της ζωής επικεντρώνεται σε πλανήτες που βρίσκονται στη λεγόμενη «κατοικήσιμη ζώνη», ώστε να εξασφαλίζουν στην επιφάνειά τους θερμότητα και νερό σε υγρή μορφή», επισημαίνει ο αστρονόμος του Ευγενιδείου Αλέξης Δεληβοριάς και προσθέτει ότι σε ορισμένες περιπτώσεις τα ουράνια σώματα διαθέτουν «εναλλακτικές» πηγές θερμότητας αντί ενός ήλιου. «Αυτό συμβαίνει σε ορισμένους δορυφόρους, όπως του Δία και του Κρόνου, λόγω του φαινομένου της παλιρροϊκής θέρμανσης», σημειώνει. Οπότε οι θεατές θα γνωρίσουν τον Εγκέλαδο, ο οποίος έχει έναν υπόγειο ωκεανό σε υγρή μορφή, την Ευρώπη και τον Τιτάνα που είναι ο μοναδικός, εκτός της Γης, πλανήτης με πυκνή ατμόσφαιρα και υγρές εκτάσεις στην επιφάνειά του, αποτελούμενες από μεθάνιο αντί νερού.
«Παρουσιάζουμε περιπτώσεις όπου υπάρχουν προϋποθέσεις ή πιθανότητες για την ύπαρξη κάποιας μορφής ζωής. Ξεκαθαρίζουμε όμως ότι ακόμη δεν έχει ανακαλυφθεί τίποτα σχετικό», τονίζει ο κ. Δεληβοριάς. Προτού απομακρυνθούμε από το ηλιακό μας σύστημα, η «Ζωή στο Σύμπαν» μάς ταξιδεύει στην Αφροδίτη και στον Αρη, για τον οποίο είναι σχεδόν βέβαιο ότι πριν από δισεκατομμύρια χρόνια διέθετε σχεδόν όλες τις βασικές προϋποθέσεις για την ύπαρξη ζωής.
Το περασμένο καλοκαίρι το τηλεσκόπιο Κέπλερ ανακάλυψε τον μεγάλο «ξάδερφο» της Γης. Ο πλανήτης που βρίσκεται περίπου 1.400 έτη φωτός μακριά, αλλά μέσα στην «κατοικήσιμη ζώνη» ενός ήλιου, έδωσε μεγάλη ώθηση στην επιστημονική έρευνα των εξωπλανητών. Πρόκειται για τα ουράνια σώματα που βρίσκονται έξω από το ηλιακό μας σύστημα και στη νέα παράσταση του Ιδρύματος παρουσιάζονται οι βασικές μέθοδοι εντοπισμού τους.
«Με βάση τα στοιχεία του Κέπλερ μπορούμε να εικάσουμε τον αριθμό των πλανητών που έχει ο γαλαξίας μας και είναι αρκετά δισεκατομμύρια. Ορισμένες μελέτες υποστηρίζουν ότι περίπου 2 δισεκατομμύρια πλανήτες μπορεί να μοιάζουν με τη Γη και αυτό μόνο για τον δικό μας γαλαξία. Θεωρώ ότι είναι εγωκεντρικό από μέρους μας να θεωρούμε ότι είμαστε οι μόνοι στο Σύμπαν», σημειώνει ο κ. Δεληβοριάς. Και τι χρειάζεται για την ανάπτυξη της ζωής όπως την ξέρουμε; «Ενας πλανήτης με νερό και χρόνος. Πολύς χρόνος για να συμβεί η μετάβαση από το αβιοτικό περιβάλλον στη ζωή», επισημαίνουν.
Οι εξωγήινοι
Δεν μπορούμε να βρούμε τους εξωγήινους, διότι δεν έχουν εξαφανιστεί ως είδος, υποστηρίζει μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε πριν από λίγες μέρες στο επιστημονικό περιοδικό «Astrobiology» από ομάδα ερευνητών του Πανεπιστημίου της Αυστραλίας.
Η νέα παραγωγή αρχίζει με μια εισαγωγή για τη ζωή στη Γη και την εξέλιξη, από τους μικροβιακούς οργανισμούς στα κύτταρα, τα μικρά θηλαστικά και από εκεί στον άνθρωπο. Τι συμβαίνει όμως με τη «ζωή» στα άστρα;
- «Με αφορμή τις πρόσφατες ανακαλύψεις στον Αρη, τον Πλούτωνα και τον Τιτάνα, βλέπουμε το θέμα από καθαρά επιστημονική άποψη. Εξηγούμε τι είναι η ζωή και τι χρειάζεται για να υπάρχει στη μορφή που την ξέρουμε», τονίζει ο κ. Κιτσώνας. Στην ψηφιακή παράσταση ταξιδεύουμε από τη Γη στους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος προτού κάνουμε μια μεγάλη βόλτα στους λεγόμενους εξωπλανήτες που βρίσκονται πέρα από την πλανητική μας «γειτονιά».
«Συνήθως η αναζήτηση της ζωής επικεντρώνεται σε πλανήτες που βρίσκονται στη λεγόμενη «κατοικήσιμη ζώνη», ώστε να εξασφαλίζουν στην επιφάνειά τους θερμότητα και νερό σε υγρή μορφή», επισημαίνει ο αστρονόμος του Ευγενιδείου Αλέξης Δεληβοριάς και προσθέτει ότι σε ορισμένες περιπτώσεις τα ουράνια σώματα διαθέτουν «εναλλακτικές» πηγές θερμότητας αντί ενός ήλιου. «Αυτό συμβαίνει σε ορισμένους δορυφόρους, όπως του Δία και του Κρόνου, λόγω του φαινομένου της παλιρροϊκής θέρμανσης», σημειώνει. Οπότε οι θεατές θα γνωρίσουν τον Εγκέλαδο, ο οποίος έχει έναν υπόγειο ωκεανό σε υγρή μορφή, την Ευρώπη και τον Τιτάνα που είναι ο μοναδικός, εκτός της Γης, πλανήτης με πυκνή ατμόσφαιρα και υγρές εκτάσεις στην επιφάνειά του, αποτελούμενες από μεθάνιο αντί νερού.
«Παρουσιάζουμε περιπτώσεις όπου υπάρχουν προϋποθέσεις ή πιθανότητες για την ύπαρξη κάποιας μορφής ζωής. Ξεκαθαρίζουμε όμως ότι ακόμη δεν έχει ανακαλυφθεί τίποτα σχετικό», τονίζει ο κ. Δεληβοριάς. Προτού απομακρυνθούμε από το ηλιακό μας σύστημα, η «Ζωή στο Σύμπαν» μάς ταξιδεύει στην Αφροδίτη και στον Αρη, για τον οποίο είναι σχεδόν βέβαιο ότι πριν από δισεκατομμύρια χρόνια διέθετε σχεδόν όλες τις βασικές προϋποθέσεις για την ύπαρξη ζωής.
Το περασμένο καλοκαίρι το τηλεσκόπιο Κέπλερ ανακάλυψε τον μεγάλο «ξάδερφο» της Γης. Ο πλανήτης που βρίσκεται περίπου 1.400 έτη φωτός μακριά, αλλά μέσα στην «κατοικήσιμη ζώνη» ενός ήλιου, έδωσε μεγάλη ώθηση στην επιστημονική έρευνα των εξωπλανητών. Πρόκειται για τα ουράνια σώματα που βρίσκονται έξω από το ηλιακό μας σύστημα και στη νέα παράσταση του Ιδρύματος παρουσιάζονται οι βασικές μέθοδοι εντοπισμού τους.
«Με βάση τα στοιχεία του Κέπλερ μπορούμε να εικάσουμε τον αριθμό των πλανητών που έχει ο γαλαξίας μας και είναι αρκετά δισεκατομμύρια. Ορισμένες μελέτες υποστηρίζουν ότι περίπου 2 δισεκατομμύρια πλανήτες μπορεί να μοιάζουν με τη Γη και αυτό μόνο για τον δικό μας γαλαξία. Θεωρώ ότι είναι εγωκεντρικό από μέρους μας να θεωρούμε ότι είμαστε οι μόνοι στο Σύμπαν», σημειώνει ο κ. Δεληβοριάς. Και τι χρειάζεται για την ανάπτυξη της ζωής όπως την ξέρουμε; «Ενας πλανήτης με νερό και χρόνος. Πολύς χρόνος για να συμβεί η μετάβαση από το αβιοτικό περιβάλλον στη ζωή», επισημαίνουν.
Οι εξωγήινοι
Δεν μπορούμε να βρούμε τους εξωγήινους, διότι δεν έχουν εξαφανιστεί ως είδος, υποστηρίζει μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε πριν από λίγες μέρες στο επιστημονικό περιοδικό «Astrobiology» από ομάδα ερευνητών του Πανεπιστημίου της Αυστραλίας.
Σύμφωνα με τη μελέτη, η ζωή στα πρώτα της στάδια είναι τόσο εύθραυστη που είναι εξαιρετικά σπάνιο να βρεθούν οι κατάλληλες συνθήκες για την ανάπτυξή της και επισημαίνουν ότι είναι πιθανότερο να εντοπιστούν ίχνη εξωγήινων μικροβίων παρά πολυκύτταρων οργανισμών, διότι θα χρειάζονταν εκατομμύρια χρόνια για να αναπτυχθούν.
Η μελέτη τους απαντά, όπως λένε, και στο γνωστό ερώτημα «πού είναι όλοι», που διατύπωσε κάποτε ο Ιταλός φυσικός Ενρίκο Φέρμι, υποστηρίζοντας ότι αν υπήρχε εξωγήινος πολιτισμός θα βλέπαμε σημάδια του κάπου στην πλανητική μας «γειτονιά».
«Γυναίκα στον Αρη»
Xιλιάδες θεάσεις μετρούν τα βίντεο και οι φωτογραφίες στο Διαδίκτυο για τη «γυναίκα στον Αρη», η οποία δήθεν εμφανίστηκε στις φωτογραφίες που έστειλε το ρομποτικό όχημα Curiosity από τον κόκκινο πλανήτη τον περασμένο Αύγουστο. Παρά τον μεγάλο όγκο των επιστημονικών ανακαλύψεων, οι θεωρίες συνωμοσίας, η καχυποψία ορισμένων απέναντι στις «κρυφές» αλήθειες που δεν αποκαλύπτουν οι επιστήμονες και η ευκολία με την οποία πλάθονται και διαδίδονται ιστορίες για ούφο καλά κρατούν, όπως μας λένε οι επιστήμονες του Ιδρύματος. «Τα παιδιά διαβάζουν κάτι στο Ιντερνετ που μπορεί να αναφέρει τα ονόματα της NASA ή της ESA και το πιστεύουν. Τους λέμε να κοιτάνε τις επίσημες ιστοσελίδες, αλλά γενικά δεν έχουν μάθει να φιλτράρουν αυτά που διαβάζουν και να αξιολογούν τις πηγές», μας λένε.
Η ψηφιακή παράσταση «Ζωή στο Σύμπαν» αρχίζει τη Δευτέρα 8/2,
Η μελέτη τους απαντά, όπως λένε, και στο γνωστό ερώτημα «πού είναι όλοι», που διατύπωσε κάποτε ο Ιταλός φυσικός Ενρίκο Φέρμι, υποστηρίζοντας ότι αν υπήρχε εξωγήινος πολιτισμός θα βλέπαμε σημάδια του κάπου στην πλανητική μας «γειτονιά».
«Γυναίκα στον Αρη»
Xιλιάδες θεάσεις μετρούν τα βίντεο και οι φωτογραφίες στο Διαδίκτυο για τη «γυναίκα στον Αρη», η οποία δήθεν εμφανίστηκε στις φωτογραφίες που έστειλε το ρομποτικό όχημα Curiosity από τον κόκκινο πλανήτη τον περασμένο Αύγουστο. Παρά τον μεγάλο όγκο των επιστημονικών ανακαλύψεων, οι θεωρίες συνωμοσίας, η καχυποψία ορισμένων απέναντι στις «κρυφές» αλήθειες που δεν αποκαλύπτουν οι επιστήμονες και η ευκολία με την οποία πλάθονται και διαδίδονται ιστορίες για ούφο καλά κρατούν, όπως μας λένε οι επιστήμονες του Ιδρύματος. «Τα παιδιά διαβάζουν κάτι στο Ιντερνετ που μπορεί να αναφέρει τα ονόματα της NASA ή της ESA και το πιστεύουν. Τους λέμε να κοιτάνε τις επίσημες ιστοσελίδες, αλλά γενικά δεν έχουν μάθει να φιλτράρουν αυτά που διαβάζουν και να αξιολογούν τις πηγές», μας λένε.
Η ψηφιακή παράσταση «Ζωή στο Σύμπαν» αρχίζει τη Δευτέρα 8/2,
στο Ιδρυμα Ευγενίδου, Λ. Συγγρού 387
Σάκης Ιωαννίδης ,kathimerini.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου